Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013

Οι έλληνες πλούσιοι και η κρίση

Μεγάλη εντύπωση προκάλεσε τον τελευταίο καιρό η δημοσίευση της έρευνας της Credit Suisse σχετικά με την κατανομή του παγκόσμιου πλούτου. Περίεργο, αν σκεφτούμε πως, στην πραγματικότητα, επαναλαμβάνει τα σταθερά ευρήματα όλων των σχετικών μελετών των Ηνωμένων Εθνών, της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων, άκρως καθεστωτικών, ιδρυμάτων, τα τελευταία χρόνια.
Του Χρήστου Λάσκου
Θέλω να πω, το παράξενο δεν είναι πως «αποκαλύπτεται» το πόσο άνισο σύστημα είναι ο καπιταλισμός, αλλά το ό,τι αυτό προκαλεί τόση έκπληξη και «δυσφορία» στους δημοσιολόγους, κάθε φορά που «αποκαλύπτεται».
Ναι, λοιπόν: το Ο,7% του πληθυσμού κατέχει το 41% του παγκόσμιου πλούτου, διαθέτοντας περιουσία 97 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ το 90% των φτωχότερων αρκείται στο 14%, ήτοι σε μόλις 35 τρισεκατομμύρια, το δε 70% κατέχει μόλις το 3%. Αλλιώς ειπωμένο το τελευταίο, το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει 205 τρισεκατομμύρια περιουσία, δηλαδή το 86% της συνολικής παγκοσμίως.
Τρομερό; Απλώς, καπιταλισμός. Διότι ένα από τα πιο χρόνια χαρακτηριστικά της περιόδου μετά από την επικράτηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής στη Δύση πριν από δύο αιώνες υπήρξε η διαρκής –με μικρά κενά- αύξηση των ανισοτήτων εισοδήματος και πλούτου.
Αφού, όμως, παρ’ όλ’ αυτά προκαλούν έκπληξη τα συναφή στοιχεία κι αφού συνεχίζει να μένει για τους πολλούς αναπάντητο (;) το ερώτημα «πού θα βρείτε τα λεφτά» εσείς οι συριζαίοι [1], ας παραθέσω μερικά που αφορούν τους δικούς μας, τους συμπατριώτες μας ευκατάστατους.
Ξεκινώντας από την έκθεση της Credit Suisse, αξίζει να σημειωθεί πως η περιουσία κατ’ άτομο είναι τόση στην Ελλάδα -76000 ευρώ- ώστε να κατατάσσει το μέσο πολίτη στο 10% των πλουσιότερων του κόσμου. Βεβαίως, με δεδομένο πως η κατανομή του εισοδήματος εδώ είναι από τις χειρότερες σε ολόκληρο τον αναπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο, οι κατεξοχήν ευνοημένοι από αυτήν την κατάταξη είναι οι έλληνες πλούσιοι. Δεν είναι τυχαίο, έτσι, πως, μέσα στο ζόφο και την καταστροφή για τη μεγάλη πλειοψηφία στη χώρα, από πέρσι μέχρι φέτος ο μέσος πλούτος αυξήθηκε κατά 10%! Δεδομένου πως ο μέσος πλούτος του 80% χωρίς αμφιβολία καταποντίστηκε σκεφτείτε πόσα κέρδισε το πλουσιότερο 20%, για να προκύψει θετικό αποτέλεσμα.
Ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά στοιχεία.
505 έλληνες πολυεκατομμυριούχοι, δηλαδή το 0.005% του πληθυσμού, διαθέτουν το 2013 περιουσία 60 δισεκατομμυρίων ευρώ, αυξημένη κατά 20% σε σχέση με το 2012. Τουλάχιστον 8000 συμπατριώτες μας, ακόμη, κατέχουν περιουσίες εκατομμυρίων ευρώ, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες είναι όσοι σαφώς κατατάσσονται στους «εύπορους», την ίδια στιγμή που από το 2010 οι μισθωτοί έχουν απωλέσει εισόδημα 37 δισεκατομμυρίων. Και δεν χωράει αμφιβολία πως η εξέλιξη των πραγμάτων θα ευνοήσει ακόμη περισσότερο τους πλούσιους.
Δείτε ένα απλό παράδειγμα, που αφορά ειδικά την ακίνητη περιουσία.
Είναι γνωστό πως τα μισά περίπου εισοδήματα από ακίνητα τα καρπώνεται λιγότερο από το 10% του πληθυσμού, οι λίγες, δηλαδή, εκατοντάδες χιλιάδες στις οποίες αναφέρθηκα προηγουμένως. Γι’ αυτούς του κατόχους μεγάλων ιδιοκτησιών υπάρχει, από μέρους του κράτους, πολύ τρυφερή αντιμετώπιση και πρόνοια. Όπως πολύ αποκαλυπτικά σημειώνει ο Κ. Καλλίτσης στην Καθημερινή, «[τ]α εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται με 10% έως 33%. Ένα εισόδημα [μέχρι]100000 ευρώ από ενοίκια φορολογείται αυτοτελώς, με 10% έως 33% -δεν προστίθεται στο συνολικό εισόδημα. Αντίστοιχο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες φορολογείται με συντελεστή έως 42%. Όποιος έχει ακίνητο χωρίς εισόδημα, είτε πληρώνει είτε το «σκοτώνει». Όποιος έχει ακίνητο χωρίς εισόδημα και δεν έχει δουλειά, είναι άνεργος, το «σκοτώνει» ή πάει φυλακή. Έτσι, η «μεταρρύθμιση» προελαύνει».
Όπως είναι γνωστό, το πέρασμα από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό είχε ως απόλυτη προϋπόθεση αυτό που ο Μαρξ ονόμασε «πρωταρχική συσσώρευση». Την ολοκληρωτική, δηλαδή, υπεξαίρεση των περιουσιών των κατώτερων τάξεων, κυρίως, όμως, των κοινών αγαθών, από μέρους των καπιταλιστών, των πρώιμων ληστών-βαρόνων. Αυτή η πρωταρχική ληστεία και όχι η «ελεύθερη αγορά» εγκαθίδρυσε τον καπιταλισμό ως παγκόσμιο σύστημα. Στρατοί, κανόνια, αρκεβούζια και κράτος –πολύ κράτος καθόρισαν απολύτως αυτήν την «εποποιία».
Σήμερα, όπως και τότε, με την ολόκαρδη αρωγή του κράτους, η ιστορία επαναλαμβάνεται –και όχι ως φάρσα. Όπως σημειώνει συχνά ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ, μέσα στην κρίση υπερσυσσώρευσης, ο παγκόσμιος καπιταλισμός ξαναβάζει μπροστά τις «περιφράξεις», που χαρακτήρισαν τις απαρχές του. Δημόσια αγαθά, αλλά και μικρές περιουσίες αυτοπροστασίας των «μικρών ανθρώπων» γίνονται βορά και πάλι. Η Ελλάδα έχει επιλεγεί, με πρωτοβουλία της άρχουσας τάξης της πρώτα απ’ όλα, να παίξει το ρόλο του παγκόσμιου πειραματόζωου και ως προς αυτό –κάτι σαν την Χιλή του ’70.
Γι’ αυτό κιόλας, μια κυβέρνηση της Αριστεράς δεν μπορεί παρά να βάλει σε πρώτη προτεραιότητα τη ριζικά ανάστροφη αναδιανομή πλούτου και εισοδήματος. Όχι μόνο για λόγους ανάταξης της κοινωνικής καταστροφής, αλλά και για λόγους πολύ περισσότερο στρατηγικούς. Αν το κεφάλαιο κάνει αυτό που ειπώθηκε προηγουμένως εμείς θα πρέπει να ξεκινήσουμε κάνοντας το ακριβώς αντίθετο. Κι όποιος νομίζει πως αυτό συνιστά «κεϋνσιανισμό» δεν ξέρει, νομίζω, πού πατά και πού πηγαίνει.

[1] Βλ. σχετικά: Πού θα βρείτε τα λεφτά; Again, Alterthess, 18 Οκτωβρίου 2013 και Όλοι χάνουμε στην κρίση; Alterthess, 27 Οκτωβρίου 2013

Πηγή: alterthess via http://www.rednotebook.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου