Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2012

Θέατρο Εμπρός: Η «ανομία» της καλλιτεχνικής δημιουργίας αντιμέτωπη με τη «νομιμότητα» της αξιοποίησης

Της Έφης Γιαννοπούλου
«Αντιδρούμε στην απουσία πολιτιστικής πολιτικής σε επίπεδο εκπαίδευσης, παραγωγής, εργασίας και στήριξης του καλλιτεχνικού έργου ως εθνικού προϊόντος. Αντιδρούμε στη γενικευμένη καθίζηση σκέψης και δράσης με το αναγκαίο και βασικό: τη συλλογική συνάντηση, σκέψη και δράση υπέρ της ελεύθερης και ξεχωριστής δημιουργίας, ενεργοποιώντας έναν παρατημένο από το κράτος ιστορικό χώρο στο κέντρο της πόλης». Μ’ αυτά τα λόγια, μέρος του προγραμματικού κειμένου που κοινοποίησαν σε μέσα ενημέρωσης και δημόσιους φορείς, οι ομάδες που αποτελούν την Κίνηση Μαβίλη ανακοίνωσαν αυτό που ονόμασαν επανενεργοποίηση του Θεάτρου Εμπρός, το οποίο έμενε για επτά χρόνια κλειστό και αναξιοποίητο. Στις 11 Νοεμβρίου η Κίνηση Μαβίλη, μια «αυθόρμητη συνάντηση καλλιτεχνών», όπως προσδιορίζονται, που δημιουργήθηκε στην Αθήνα το 2010, μπαίνει στο θέατρο Εμπρός και ξεκινά τη δράση της με ένα 12ήμερο φεστιβάλ, με πραγματικά εντυπωσιακό πρόγραμμα που ξεπερνούσε τις 12 ώρες ημερησίως, με παραστάσεις, συζητήσεις, ανοιχτές πρόβες, εκθέσεις, παρουσιάσεις παλιότερων παραστάσεων. Η Κίνηση Μαβίλη εξαρχής αποκλείει την κάθε χρηματική συναλλαγή καθώς και την υποχρέωση παρουσίασης ολοκληρωμένου έργου και ορίζει ως βασικά στοιχεία του εγχειρήματός της τη συλλογική ανάληψη αποφάσεων και τη συνεργασία σε οργανωτικό επίπεδο καλλιτεχνών.

Στο τεύχος #1 του περιοδικού UNFOLLOW η Κίνηση Μαβίλη δημοσιεύει ένα κείμενο με τίτλο «Να ξαναφανταστούμε το πολιτικό», από το οποίο και πάλι αντιγράφω: «Σήμερα, σκεφτόμενοι το πολιτικό, αναρωτιόμαστε για τις συνέπειες των αποφάσεων και δράσεών μας, αναρωτιόμαστε πώς, μέσω αυτών, διαμορφώνουμε ένα πολιτικό τοπίο, και ποια η δική μας ευθύνη. Ποιοι τρόποι και πρακτικές μας επιτρέπουν να ξανασκεφτούμε σχέσεις και ρόλους στην κοινωνία; Ενδεχομένως πρέπει να αναζητήσουμε πρακτικές που δεν ακολουθούν πεπατημένες προσεγγίσεις που κούρασαν και δεν οδήγησαν πουθενά, ενδεχομένως πρέπει να αναζητήσουμε δομές που να ανταποκρίνονται στη σύγχρονη κατάσταση. Σκεφτόμαστε σήμερα το πολιτικό μέσα από συλλογικές συναντήσεις και προτάσεις χωρίς έτοιμες λύσεις». Μετά το τέλος του 12ήμερου η απόφαση να συνεχιστεί η επανενεργοποίηση του χώρου μοιάζει σχεδόν αυτονόητη.

Στο χρόνο που μεσολάβησε η ομάδα του Εμπρός οργανώνει μια σειρά από νέες δράσεις, απευθύνει κάλεσμα και σε άλλους καλλιτέχνες, συνδέεται με την Κίνηση Κατοίκων Ψυρρή, με κοινότητες μεταναστών της περιοχής, κάνει άνοιγμα σε ομάδες χορού και για ένα 10ήμερο φιλοξενεί το μεταπτυχιακό θεάτρου της σχολής Das Arts του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ. Ο χώρος λειτουργεί ως πρότυπο κέντρο πειραματισμού, έρευνας και καλλιτεχνικής παραγωγής.

Αν και η χειρονομία της επανενεργοποίησης του θεάτρου Εμπρός είναι εξόχως πολιτική, η Κίνηση Μαβίλη όλον αυτόν το χρόνο που λειτουργεί το χώρο κάνει πολιτική σχεδόν αποκλειστικά μέσω της τέχνης, δηλαδή μέσω της ίδιας της καλλιτεχνικής δημιουργίας και των όρων και των προϋποθέσεων πραγματοποίησής της. Πριν από μερικές εβδομάδες όμως το εγχείρημα έρχεται αντιμέτωπο με την ωμή πολιτική. Με επιστολή από το ΤΑΙΠΕΔ η Κίνηση Μαβίλη καλείται να εκκενώσει το χώρο του θεάτρου Εμπρός, προκειμένου αυτός να αξιοποιηθεί, να νοικιαστεί ή να πουληθεί αποφέροντας έσοδα στο κράτος. Η Κίνηση Μαβίλη αποφασίζει να αντισταθεί και να διεκδικήσει την παραμονή της στο χώρο. Περίπου 1200 υπογραφές ανθρώπων του πολιτισμού αλλά και άλλων χώρων συγκεντρώνονται προκειμένου να παραμείνει το Εμπρός αυτό που είναι σήμερα, ένας αυτοδιαχειριζόμενος χώρος έρευνας και παραγωγής πολιτισμού. Ο υπουργός Πολιτισμού, στην προσπάθεια της Κίνησης Μαβίλη να επικοινωνήσει μαζί του, δηλώνει πως δεν σκοπεύει να παρέμβει και ότι θα εφαρμοστεί η νομιμότητα.

Χτες, Πέμπτη 25/10, κόσμος συγκεντρώνεται έξω από το θέατρο προκειμένου να εμποδίσει την κοινοποίηση της απόφασης εκκένωσης του θεάτρου. Ο κλητήρας δεν καταφέρνει να επιδώσει το σχετικό έγγραφο, το Εμπρός ορίζεται πια και τυπικά ως κατάληψη (μια λέξη που η Κίνηση Μαβίλη είχε αποφύγει να χρησιμοποιήσει μέχρι χτες) και οι παρευρισκόμενοι συμμετέχουμε σε μια γενική συνέλευση. Τίθενται ζητήματα που μέχρι πρότινος δεν είχαν αντιμετωπιστεί ή είχαν λυθεί με άλλους τρόπους. Είναι ή δεν είναι κατάληψη το Εμπρός; Είναι έτοιμοι οι άνθρωποι που συμμετέχουν στην επανενεργοποίηση/κατάληψη του χώρου να συγκρουστούν προκειμένου να τον κρατήσουν; Τι θα γίνει αν αύριο μπουν τα ΜΑΤ και συλλάβουν όσους βρίσκονται στο θέατρο; Είναι έτοιμοι, ακόμα κι αν ο χώρος εκκενωθεί και σφραγιστεί, να σπάσουν το λουκέτο και να ξαναμπούν μέσα; Ποιοι είναι οι λόγοι που το κράτος επιλέγει να παρέμβει στη συγκεκριμένη περίπτωση; Σε κάποια από αυτά οι απαντήσεις είναι σαφείς: η πολιτική της κυβέρνησης είναι η εξάλειψη κάθε αυτοδιαχειριζόμενου χώρου, κάθε εγχειρήματος που θέτει στον πυρήνα του τη μη εμπορευματοποίηση, τη συλλογική λήψη αποφάσεων και τη συνεργασία. Το ίδιο έγινε, άλλωστε, πρόσφατα με τη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης αλλά και με άλλες καταλήψεις ή παρόμοιες πρωτοβουλίες. Για άλλα υπάρχουν διαφωνίες και σχοινοτενείς συζητήσεις. Η τελική απόφαση είναι να υπερασπιστούμε το χώρο και να διεκδικήσουμε τη συνέχιση της λειτουργίας του. Με πρωτοβουλία των δημοτικών παρατάξεων του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το θέμα πρόκειται να τεθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων. Για τις επόμενες μέρες θα οργανωθεί καλλιτεχνικό πρόγραμμα με παραστάσεις, συναυλίες, συζητήσεις. Ο χώρος θα περιφρουρηθεί παραμένοντας κατά το δυνατόν ενεργός σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Παραστάσεις από άλλους χώρους θα μεταφερθούν έστω και για μια μέρα στο θέατρο Εμπρός, θεατρικές ομάδες θα χρησιμοποιήσουν το χώρο για τις πρόβες τους. Σε τακτά διαστήματα θα γίνονται γενικές συνελεύσεις προκειμένου να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα. Το θέατρο Εμπρός, ένας ζωντανός πυρήνας παραγωγής πολιτισμού στο κέντρο της πόλης, χρειάζεται τη στήριξη όλων μας για να συνεχίσει να υπάρχει σε μια εποχή που κάθε συλλογική δράση βρίσκεται αντιμέτωπη με την ωμή καταστολή. Αν η νομιμότητα απαιτεί την εξάλειψη κάθε διαφορετικής φωνής, κάθε ελεύθερου χώρου παραγωγής τέχνης και πολιτισμού, εμείς οφείλουμε να επιλέξουμε την «ανομία» της δημιουργίας.


ΥΓ. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Κίνηση Μαβίλη και τις δράσεις της, μπορείτε να βρείτε στο http://kinisimavili.blogspot.gr/. Για να υπογράψετε υπέρ της πρωτοβουλίας επανενεργοποίησης του θεάτρου Εμπρός, πηγαίνετε εδώ http://www.gopetition.com/petitions/save-embros-in-greece-culture-under-threat.html.
Ωστόσο, η παρουσία σας στο χώρο και η ενεργός υποστήριξή σας είναι απαραίτητη.

www.rednotebook.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου